چشم انداز درآمد ۴ هزار میلیارد تومانی با تولید ماهی تیلاپیا
گروه «کشاورزی» اندیشکده اقتصاد مقاومتی، یک گزارش سیاستی تحت عنوان «چشم انداز درآمد ۴ هزار میلیارد تومانی با تولید ماهی تیلاپیا» منتشر کرده است.
گزارش سیاستی یکی از انواع تولیدات اندیشکده است که با هدف طرح مختصر و مفید یک مسئله و ارائه پیشنهاد برای حل آن، ویژه تصمیم‌گیران تهیه می‌شود.
در خلاصه مدیریتی این گزارش آمده است:
توسعه آبزی پروری از مصادیق تامین امنیت غذایی است؛ به ویژه در شرایطی که امکان آن در کشور فراهم باشد و بتوان با کمترین هزینه و بهینه ترین حالت ممکن در استفاده از منابع آبی، این اقدام مهم و کلیدی را در دستور کار قرار داد.
یکی از آبزیانی که می‌تواند در آب‌های شور و لب‌شور پرورش داده شود و تولید آن طی سال های اخیر در سراسر جهان گسترش یافته، ماهی تیلاپیا است. این ماهی به دلیل مقاوم بودن در برابر شرایط مختلف آب و هوایی، عدم نیاز به آب شیرین در تولید، تراکم پذیری در سیستم های پرورشی، هزینه تولید پایین، نیاز به تعویض آب کم در طول دوره پرورش و دوره رشد کوتاه تر نسبت به سایر گونه های آبزیان، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
ویژگی های ماهی تیلاپیا باعث شده است کشورهای جهان به سمت تولید و مصرف این ماهی حرکت کنند و روز به روز بازار آن در جهان بزرگتر شود؛ به طوری که هم اکنون این ماهی در بیش از ۱۴۰ کشور تولید و در ۱۸۰ کشور مصرف می شود و تجارت سالانه آن در سال ۲۰۱۶ به بیش از ۲۰ میلیارد دلار رسیده است.
با این وجود بر اساس آخرین آمارها، ایران با وجود داشتن شرایط مساعد برای تولید این گونه آبزی، در سال گذشته بیش از ۱۴ هزار تن فیله ماهی تیلاپیا وارد کرده که معادل حدود ۵۰ میلیون دلار ارز برای آن مصرف شده است. این حجم از واردات ناشی از آن بود که تولید و پرورش ماهی تیلاپیا در کشور تا ماه های ابتدایی سال ۱۳۹۷، ممنوع بوده است.
علاوه بر خروج ارز و فراهم نشدن امکان درآمدزایی از تولید و صادرات این ماهی در بازار منطقه و جهان، عدم اعطای مجوز قانونی به پرورش ماهی تیلاپیا در کشور باعث شده بود که پرورش این ماهی به صورت غیرقانونی گسترش پیدا کند؛ که این وضعیت نیز مخاطرات بسیار بیشتری برای کشور به همراه داشت. در این شرایط، سرانجام سازمان حفاظت محیط زیست، مجوز تولید و پرورش ماهی تیلاپیا در ۴ استان کشور را صادر نمود.
بررسی ها نشان می دهد ایران ظرفیت تولید سالانه ۵۰ تا ۲۰۰ هزار تن ماهی تیلاپیا را در قدم اول دارد؛ لذا فراهم کردن شرایط برای اعطای مجوز به تولید این ماهی در استان های مرکزی کشور و حمایت از توسعه پرورش این گونه آبزی، زمینه را برای درآمدزایی معادل میانگین ۴ هزار میلیارد تومان برای کشور از این مسیر، فراهم خواهد کرد.
