انتشار کتاب «روایت پول مدرن» با حمایت اندیشکده اقتصاد مقاومتی/ مجموعه مقالات دگراندیش در باب خلق پول بانکی
به گزارش روابط عمومی اندیشکده اقتصاد مقاومتی، کتاب «روایت پول مدرن؛ مجموعه مقالات دگراندیش در باب پول، بانک و خلق پول بانکی» با گردآوری، ترجمه و اقتباس آقایان محمد قائدامینی، فرید کاظمی، حسین عرفانیان و علی شهیدی تحت نظارت و راهبری دکتر حسین درودیان در سه فصل، ۱۲ مقاله و ۴۸۹ صفحه توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد.
این کتاب به صورت مشترک و با حمایت اندیشکده اقتصاد مقاومتی منتشر شده و متشکّل از سه فصل «ماهیت پول، بانک و فرآیند خلق پول بانکی»، «الگوهای بدیل خلق پول» و «سیاست پولی، بانکداری مرکزی و بانک مرکزی توسعه‌گرا» است.
گفتمان پولی دگراندیش رفته‌رفته در حال باز کردن جایگاهی معنی‌دار برای خود در ادبیات موضوع و محافل فکری است. علاقه‌مندی به دگراندیشی پولی، بیش از هر چیز محصول ناکامی رویکرد جریان اصلی اقتصاد در توضیح یا توجیه برخی تحولات پولی و اقتصادکلانی طی چند دهه اخیر بوده است. جریان دگراندیش پولی در سطح جهان، متشکل از گروه‌هایی با باورمندی به مضامینی متکثر و غیر یکدست است که ریشۀ آن به‌طور طبیعی به مخالفت با رویکردهای حاکم بر جریان اصلی و انتقادگری به آن بازمی‌گردد.
بنابراین به شکل تقریبی و کلی می‌توان گزاره‌های اصلی جریان دگراندیشی پولی را چنین برشمرد:
۱. دولت در پیدایش و تکامل پول نقشی پررنگ ایفا کرده است؛
۲. کارکرد اصلی پول، محاسبه‌گری ارزش است؛
۳. بانک‌ها چیزی فراتر از واسطه‌گر پول‌اند؛ آن‌ها خالق پول و دارای نقشی فعال در تحول کمیت‌های پولی هستند؛
۴. مداخله‌گری دولت در حوزۀ پولی، به جهت ماهیت خاص و نابازاربودن آن، ضروری و دارای وجاهتی متمایز از بخش تولید کالا و خدمات است؛
۵. پول قادر است آثار بلندمدت و ماندگار بر بخش حقیقی اقتصاد به جا بگذارد؛
۶. مدیریت پولی نباید صرفاً به مهار تهدیدهای پول خلاصه شده و لازم است تدابیری جهت بالفعل‌سازی فرصت‌های بالقوۀ نهفته در آن اتخاذ کند؛
اثر حاضر با این نیّت تدوین شده که بتواند فضایی جدید از آشنایی با ادبیات بدیل پولی را پیش روی علاقه‌مندان این حوزه قرار دهد. فصول این کتاب به شرح زیر است:
فصل اول: ماهیت پول، بانک و فرآیند خلق پول بانکی
مقاله (۱): دو مفهوم از پول: دلالت‌هایی برای تحلیل حوزه‌های ارزی بهینه (نویسنده: چارلز گودهارت)
مقاله (۲): نقش پول در سرمایه‌داری (نویسندگان: جفری لائو و جان اسمیثین)
مقاله (۳): پول درون‌زا: ساختارگرایان و افقی‌گرایان (نویسنده: رندال ری)
مقاله (۴): خلق پول در اقتصاد مدرن (نویسندگان: مایکل مک‌لی، اَمار رادیا و رایلند توماس)
مقاله (۵): قرن از دست‌رفته در علم اقتصاد: سه نظریه بانکداری و شواهد اثبات‌کننده (نویسنده: ریچارد ورنر)
فصل دوم: الگوهای بدیل خلق پول
مقاله (۶): طرح‌هایی برای بانکداری ذخیره کامل: یک بررسی تاریخی از دیوید ریکاردو تا مارتین وولف (نویسنده: پاتریزیو لاینا)
مقاله (۷): طرح شیکاگو؛ نسخه بازنگری شده (نویسندگان: ژارومیر بنس و مایکل کامهوف)
مقاله (۸): «پول ما»؛ به سمت یک نظام پولی جدید (نویسنده: فرانس دورمن)
فصل سوم: سیاست پولی، بانکداری مرکزی و بانک مرکزی توسعه‌گرا
مقاله (۹): چگونه جهان به اجماع بر سیاست پولی دست یافت؟ نویسنده: ماروین گودفرند)
مقاله (۱۰): استقلال بانک مرکزی: یک نقد اقتصاد اجتماعی و دموکراتیک (نویسنده: پیکسلی، ویمستر و ویلسون)
مقاله (۱۱): تجربه‌های پس از جنگ بانک‌های مرکزی توسعه‌گرا (نویسنده: جرالد اپستین)
مقاله (۱۲): بانکداری مرکزی توسعه‌گرا؛ مروری بر مسائل و تجربیات (نویسنده: جرالد اپستین)
پیشگفتار کتاب روایت پول مدرن
در پیشگفتار کتاب روایت پول مدرن که توسط محمد امینی رعیا مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی نگاشته شده آمده است:
اندیشکده اقتصاد مقاومتی یک کانون تفکّر است که در سال ۱۳۹۵ آغاز به کار نمود و با ماموریت «تصمیم‌سازی برای حل مسائل کشور در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی» فعالیت می‌کند. مطابق با تعریف اندیشکده، اقتصاد مقاومتی یک «الگوی حکمرانی اقتصادی» است، به این معنا که سیاست‌ها، قوانین، قواعد و اقدامات طوری طراحی شود که اقتصاد کشور با کمترین اثرپذیری از تکانه‌های داخلی و خارجی، رشد و پیشرفت پایدار داشته باشد.
یکی از موضوعات مهم که در دستور کار «گروه پول و بانک» اندیشکده قرار دارد «مدیریت خلق پول بانکی» است. این مهم چه از منظر «جلوگیری از آسیب های خلق نامتناسب پول و نقدینگی» و چه از منظر «استفاده از فرصت آن در رشد بخش حقیقی اقتصاد» حائز اهمیت است و نقش بسیار مهمی در «مقاوم سازی اقتصاد» دارد. «نظام بانکی در خدمت تولید» به مثابه یک رویکرد، در صورت نهادینه شدن در جامعه علمی و نخبگانی می‌تواند سر منشأ تحولات بسیاری شود که شاید این امر، مهم‌ترین هدف این اثر باشد.
پیش‌نیاز مدیریت خلق پول، شناخت شیوه خلق پول بانک‌ها در اقتصاد است. در کتاب حاضر که تعدادی از مقالات مرتبط با این موضوع با رویکرد «تبیین ماهیت پول، بانک و فرآیند خلق پول بانکی» گزینش و ترجمه شده است، به تشریحی از این مهم در ساختار جدید اقتصاد و نظام بانکی دنیا پرداخته شده است. شناخت این رویکرد به سیاستگذاران و تصمیم‌گیران کمک خواهد کرد با درک درست از سازِکار خلق پول، در سیاستگذاری و تصمیم گیری‌های مرتبط هوشمندانه عمل کنند. همچنین در بخش آخر کتاب، رویکردهای فعال در سیاست پولی و بانکداری مرکزی توسعه‌گرا مورد بررسی قرار گرفته که یکی از نیازهای حال حاضر اقتصاد ایران است.
امید است این اثر، به «بهبود کیفیت تصمیم گیری» در حوزه پول و بانک کشور کمک نماید و مورد قبول حضرت حق و امام زمان (ارواحنا فداه) واقع شود.
